W krzywym zwierciadle. Jeńcy wojenni w obozach Wehrmachtu
Wystawa popularyzuje w interesujący i niebanalny sposób wiedzę o losach jeńców w niewoli niemieckiej podczas II wojny światowej. Ekspozycję tworzą satyryczne rysunki z obozów Wehrmachtu, których autorami i jednocześnie bohaterami są jeńcy wojenni: Polacy i Brytyjczycy. Rysunki te przedstawiają ich w rozmaitych sytuacjach dnia codziennego, od porannej toalety poprzez sceny przygotowywania i spożywania posiłku, wykonywania rozmaitych prac przymusowych czy własnej działalności służącej „pokrzepieniu serc” do zajęć kończących dzień. Zestawione z oryginalnymi fotografiami tworzą wyjątkowo realistyczny obraz życia w niewoli. Na ich podstawie zwiedzający zdobywa wyobrażenie o życiu w obozie jenieckim, zarówno tym dla szeregowców i podoficerów, jak również dla oficerów. Może także dostrzec różnice w traktowaniu jeńców różnych narodowości i ma szansę przekonać się, jak radzili sobie oni z utratą wolności. Wreszcie poprzez rysunki wykonane przez brytyjskich jeńców w Lamsdorf/Łambinowicach, poznaje ważny rozdział historii lokalnej, jakim były dzieje obozów w tej miejscowości w czasie II wojny światowej.
Przyjęta formuła ekspozycji, czyli autosatyra ułatwia odbiór tej trudnej tematyki, a zaprezentowane na niej cenne materiały archiwalne, czynią ją jeszcze bardziej atrakcyjną.
Śmiech był lekarstwem?
Zajęcia plastyczne dla dzieci i młodzieży pt. Śmiech był lekarstwem? (godz. 18.00-19.30) będą składały się z dwóch części a poprowadzą je Violetta Rezler-Wasielewska i Magdalena Kruk-Kuchcińska z CMJW w Łambinowicach-Opolu oraz Beata Pizoń-Jeziorowska – artysta plastyk, nauczyciel Zespołu Państwowego Placówek Kształcenia Plastycznego w Opolu. W trakcie pierwszej części uczestnicy obejrzą wystawę pt. W krzywym zwierciadle. Jeńcy wojenni w obozach Wehrmachtu, przybliżającą poprzez satyryczne prace jeńców realia życia w niewoli. W części drugiej zajęć, która będzie miała formę warsztatu plastycznego, przy pomocy pędzli, kredek, farb, patyczków i tuszu uczestnicy będą mieli okazję odpowiedzieć na pytanie, czy śmiech pomaga im w trudnych sytuacjach.
Na wszystkich, którzy wezmą udział w zajęciach, czeka smaczna niespodzianka i pamiątkowy bilet, natomiast dla najlepszych przygotowaliśmy nagrody rzeczowe.
Pokaz filmów
| Godzina | Tytuł | Czas trwania |
|---|---|---|
| 18:00 – 18:30 | Stalag 319 w reżyserii Grażyny Stankiewicz | 30 min. |
| 18:40 – 19:20 | Podróż do zielonych cieni w reżyserii Alicji Schatton | 40 min. |
| 19:30 – 20:00 | Łambinowice/Lamsdorf. Dzieje obozów. Muzeum. Miejsce pamięci wg scenariusza Edmunda Nowaka | 30 min. |
| 20:10 – 21:40 | Konspiratorki w reżyserii Paula Meyera | 90 min. |
| 21:50 – 22:20 | Notacje historyczne. Obywatel ziemski w reżyserii Grzegorza Kasperka i Henryka Janasa | 30 min. |
| 22:30 – 24:00 | Konspiratorki w reżyserii Paula Meyera | 90 min. |
Stalag 319 to sfabularyzowany film dokumentalny poświęcony historii Stalagu 319 Cholm, który znajdował się na terenie dzisiejszego Chełma. W tym wielonarodowościowym obozie jenieckim w latach 1941–1944 przetrzymywano ponad 250 tys. jeńców (w większości z Armii Czerwonej). Niemal 100 tys. z nich zmarło. Twórcy filmu zaprezentowali oryginalne dokumenty i zdjęcia oraz relacje naocznych świadków tamtych wydarzeń.
Podróż do zielonych cieni to film o życiu Zofii Książek-Bregułowej – aktorki, poetki, uczestniczki Powstania Warszawskiego i jeńca obozów Wehrmachtu. Nie jest on zwykłą biografią świadka historii. Opowiada przede wszystkim o wyjątkowym harcie ducha i sile, które pozwalają głównej bohaterce przetrwać najtrudniejsze chwile w swoim życiu – także utratę wzroku. Dzięki zestawieniu codziennego życia Z. Książek-Bregułowej – dziś mieszkanki Katowic, z jej barwnymi wspomnieniami z lat młodzieńczych, czasu wojny i okresu powojennego otrzymujemy portret charyzmatycznej i pełnej wdzięku kobiety.
Konspiratorki to film dokumentalny pokazujący losy kobiet – powstańców warszawskich, które trafiły do hitlerowskich obozów jenieckich położonych na bagnistych terenach Emslandu. Składają się na niego przede wszystkim wypowiedzi samych bohaterek tej historii. Wracają one pamięcią do powstańczej Warszawy oraz pobytu w obozach jenieckich. Ich wypowiedzi są dowodem niezłomnej postawy kobiet-żołnierzy nie tylko w czasie walk, ale także w trudnych chwilach po kapitulacji stolicy.
Notacje historyczne. Obywatel ziemski to film poświęcony rtm. Witoldowi Pileckiemu – żołnierzowi Armii Krajowej, więźniowi obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau, powstańcowi warszawskiemu i jeńcowi obozów Wehrmachtu (w tym Stalagu 344 Lamsdorf). Po wojnie jako członek konspiracji został oskarżony przez komunistyczne władze m.in. o szpiegostwo i skazany na śmierć w 1948 r. Autorzy filmu przeprowadzili wywiady z dziećmi W. Pileckiego oraz mieszkańcami jego rodzinnej miejscowości. Dzięki temu bohatera filmu poznajemy nie tylko jako jeńca, konspiratora i żołnierza, ale także gospodarza ziemskiego i głowę rodziny.
Łambinowice/Lamsdorf. Dzieje obozów. Muzeum. Miejsce pamięci to film dokumentalny, w którym pokazano skomplikowaną historię obozów w Lamsdorf/Łambinowicach począwszy od 2. połowy XIX w. aż do powojennego obozu pracy, który funkcjonował na tym terenie w latach 1945–1946. Zaprezentowano w nim także Miejsce Pamięci Narodowej w Łambinowicach oraz działalność Centralnego Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach-Opolu. Film wzbogacają oryginalne dokumenty, zdjęcia oraz relacje świadków.